Güncel Sayı

Cilt: 14 Sayı: 3, 1.09.2024

Yıl: 2024

Bahçe Bitkileri / Horticulture

Bilgisayar Mühendisliği / Computer Engineering

Biyoloji / Biology

Biyosistem Mühendisliği / Biosystem Engineering

Çevre Mühendisliği / Environment Engineering

Elektrik Elektronik Mühendisliği / Electrical Electronic Engineering

Gıda Mühendisliği / Food Engineering

İnşaat Mühendisliği / Civil Engineering

Kimya / Chemistry

Makina Mühendisliği / Mechanical Engineering

Matematik / Mathematics

Metalurji ve Malzeme Mühendisliği

Su Ürünleri / Fisheries

Tarla Bitkileri / Field Crops

Zootekni / Animal Science

Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisinin genel amacı, dünya çapında fen bilimleriyle ilgili bilim insanlarının ve ilgili araştırmacıların bilimsel topluluğa araştırma bulgularını yayınlamaları için bir platform sağlamak, mesleki gelişimlerini teşvik etmek ve daha ileri araştırmalar için yeni bakış açıları sağlamaktır. 

Dergimiz Bahçe Bitkileri, Bilgisayar Mühendisliği, Bitki Koruma, Biyoloji, Biyosistem Mühendisliği, Çevre Mühendisliği, Elektrik Elektronik Mühendisliği, Endüstri Mühendisliği, Fizik, Gıda Mühendisliği, Havacılık ve Uzay Mühendisliği, İnşaat Mühendisliği, Kimya, Makina Mühendisliği, Matematik, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği, Moleküler Biyoloji ve Genetik, Orman Mühendisliği, Peyzaj Mimarlığı, Su Ürünleri, Tarım Ekonomisi, Tarımsal Mekanizasyon, Tarımsal Yapılar ve Sulama, Tarla Bitkileri, Toprak Bilimi ve Bitki Besleme ve Zootekni ile ilgili alanlarda hazırlanan çalışmaları yayınlamayı amaç edinmiş ve ilgili alanlarda yürütülen çalışmalardan üretilen orijinal araştırma makalelerini, derlemeleri ve teknik notları yayınlamaktadır. Makalelerin tümü yalnızca elektronik olarak yayınlanır, tam metin olarak indirilebilir ve çevrimiçi sürümü ücretsiz olarak kullanılabilir.

Gönderilen makaleler “Kapak Sayfası”, “Kör Makale”, “İntihal Raporu” ve “Telif Hakkı Devir Formu” olmak üzere dört ayrı dosyadan oluşmalıdır. Yazım Kılavuzu için Yazar Rehberi bölümünü inceleyebilirsiniz.

MAKALE DEĞERLENDİRME SÜREÇLERİ

Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisine (Iğdır Üniversitesi FBED) sunulacak makaleler özgün olmalı ve daha önce herhangi bir yerde yayımlanmamış (bilimsel toplantılarda sunulan ve yalnızca özeti basılan makaleler hariç) veya yayımlanmak üzere gönderilmemiş olmalıdır. Özgün araştırma makaleleri yüksek lisans veya doktora tezlerinden üretilmiş ise yazarlar bunu makalenin teşekkür ve bilgilendirme kısmında belirtmelidirler. Dergide yayınlanacak makalelerin bilimsel içerik ile ilgili her türlü sorumluluğu yazar (lar)’a aittir. Derleme makaleler her sayıda en fazla 5 makale ile sınırlıdır.

MAKALE GÖNDERME

Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi’ne makaleler https://dergipark.org.tr adresi üzerinde gönderilir.

MAKALE DEĞERLENDİRME SÜREÇLERİ

Kör Hakemlik
Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi’ne gönderilen makalelerin tümü değerlendirme aşamalarında makale yazarları ile makaleyi değerlendiren hakem kimlikleri çift körleme ile gizlenmektedir. Bu nedenle makale yüklenirken yazar(lar) ile ilgili bilgi bulundurmamalıdır. Yazar bilgileri ayrı bir dosyada kapak sayfasında verilmesi gerekmektedir.

Değerlendirme
Iğdır Üniversitesi FBED, dergisine yayınlanmak üzere değerlendirmeye gönderilen makaleler yayın ilkeleri doğrultusunda Baş Editör tarafından ön incelemeye alınır. Baş Editör dergide yayınlanabilecek nitelikte bulmadığı makaleleri Ön Kontrole göndermeden yazar(lar)a iade etme kararı verme hakkına sahiptir. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi’ne gönderilen makaleler Dergipark sayfamızda belirtilen yayın ilkeleri, yazım kuralları ve etik kurallarımıza göre yardımcı editörler tarafından ön kontrolü yapılmaktadır. Bu kurallarımızdan herhangi birine uyulmamış makaleler yazarlara düzeltmeleri amacıyla tekrar gönderilir. Yazar Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi’nin yayın ilkeleri, yazım kuralları ve etik kurallarına göre düzeltmeleri en geç 20 gün içerisinde yapıp göndermediği takdirde makale reddedilebilmektedir.

Ön kontrol aşamasından geçen makaleler değerlendirme aşamasına yardımcı editörler tarafından gönderilir. Eğer gönderilen makalenin bilimsel içeriği ve Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi yayın ilkeleri, yazım kuralları ve etik kurallarına uygun olduğuna kanaat getirilirse makale değerlendirmesi amacıyla ilgili danışman kurulumuzun önerisi de alınarak Alan editörüne gönderilir.
Alan editörü makaleyi bilimsel içerik zayıf ve etik kurallara uymayan makaleyi reddedebilir veya bilimsel içerik güçlü olan ve etik kurallara uygunluğunu kabul ederek alanında uzman en az iki hakeme göndererek gönderilerek şekil, içerik, özgün değer, uluslararası literatüre ve bilime/teknolojiye katkı sağlaması bakımından incelettirilir. Alan editörü makaleyi dil editörüne ve istatistik editörüne yönlendirerek kontrol edilmesini isteyebilir. Ayrıca yazım kurallarına uymayan veya anlatım dili yetersiz olan makaleler, düzeltilmek üzere yazar(lar)a iade edilir. Yazar (lar)’ın İngilizce makale göndermeden önce eseri dil yönünden bir dil bilimciye incelettirmesi tavsiye olunur. Belirlenen gereksinimleri karşılayan ve hakem değerlendirmesine uygun bulunan makaleler incelenmek üzere en az iki ya da daha fazla hakeme gönderilir. Yazar(lar) makale konusu ile ilişkili, konusunda uzman ve yazar(lar) ile aynı kurumdan olmayan en az üç potansiyel hakem önermelidirler. Hakemlerin makaleyi değerlendirmek için kabul etmeleri için 15 (onbeş) gün ve makalenin değerlendirmesini tamamlamaları için ise 20 (yirmi) gün süre verilmektedir. Bu süreç zarfında hakemler tarafından düzeltiler alan editörüne, alan editörü de yazara gönderir. Yazar hakem düzeltilerini yaptıktan sonra düzeltme yaptığı yerleri işaretleyerek makale dosyasını ve hakem yorumlarına cevap dosyasını yükleyerek düzenleme işlemini tamamlaması gerekmektedir. Bu işlem sonrasında makale alan editörü kontrolüne geçmektedir. Alan editörü de eğer düzeltileri görmek isteyen hakem veya hakemler varsa ilgili hakemlere gönderir. Alan editörü, hakem görüşlerini aldıktan sonra makale hakkındaki kararını baş editörlüğe bildirir.

Dergide yayınlanacak makalelerin bilimsel içerik ile ilgili bütün sorumluk yazar (lar)’a aittir. "Telif Hakkı Formu" tüm yazarlar tarafından imzalanmalı ve sorumlu yazar tarafından makale ile birlikte ayrı bir ek dosya olarak derginin online başvuru sistemine yüklemelidir. Bütün yazarlar DergiPark sistemine kayıtlı olmalıdır ve makalenin sisteme yüklenmesi sırasında, üst veri/metadata bölümüne bütün yazarların isimleri, çalıştıkları kurumlara ait adres bilgileri, mail adresleri ve ORCID ID numaraları eksiksiz olarak girilmelidir. Yazarlardan herhangi birisi DergiPark sistemine kayıtlı değilse makale askıda beklemekte olup Editör ataması gerçekleşememektedir. Ayrıca, üst veri/metadata bölümüne makalenin özeti (abstract) ve kaynaklar kısmı girilmelidir. Bahsedilen bilgilerden herhangi birinin eksik olması durumunda makale bilgilerin tamamlanması için sorumlu yazara geri iade edilecektir.

İnsan anket ve hayvan deneysel veya klinik çalışmalarda etik kurul onayı alınmalı, bu onay makalede belirtilmeli ve makale gönderilirken etik komite raporu eklenmelidir. Makalenin kabulünden sonra yazar eklenemez ve yazarların sırası değiştirilemez.

Hakem değerlendirmesi sonrasında revizyona ihtiyaç duyulan makaleler DergiPark sistemi üzerinden yazar(lara) elektronik olarak yönlendirilir. Yazar(lar) hakem(lerin) yorumlarını dikkate almalı, yorum ve eleştirileri tek tek açıklamalıdır. Aynı zamanda hakemlerin eleştirilerine katılmadıkları durumda detaylı bir açıklama hazırlamalıdırlar. Hakem değerlendirilmelerinden geçen makalelere ait düzeltmeler, düzeltmeler listesi ile birlikte en geç 30 gün içerisinde sisteme yüklenerek makale revizyon süreci tamamlanmalıdır. Belirtilen süre yazarın ek süre talep etmesi veya alan editörü kararı ile uzatılabilir. Aksi takdirde mevcut makale yeni sunulan bir makale olarak değerlendirilir. Alan Editörü son karara varmadan önce yazar(lar) tarafından yapılan revizyonları ve düzeltmeleri gözden geçirerek makalenin yayınlanıp yayınlamayacağına ait son kararı verir.

Kaynakça Yazım Stili (APA 6.0 Sürüm)
Dergide kaynakça yazım kuralı olarak APA (6.0) stili dikkate alınmakta olup yazarların aşağıdaki kaynakça yazım kurallarına uygun bir şekilde makalelerini hazırlamaları beklenmektedir. Yazar(lar) makalelerini göndermeden önce kaynakça yazım kurallarını ve yayın ilkelerini kesinlikle okumalı ve bu kural ve ilkelere göre makalelerini hazırlamalıdırlar. Atıf yapma hususunda daha detaylı bilgi için buraya tıklayabilirsiniz. American Psychological Association. (2012). APA style guide to electronic references (6th ed.). Washington, DC: American Psychological Association. Retrieved from: https://www.apa.org/pubs/books/4210512

Düzenleme
Değerlendirme aşamasında kabul edilen makale bu aşamaya gelir. Bu süreç içerisinde makalenin dergiye göre mizanpajı yapılır. Öncelikle makalenin dergiye göre düzenlenmiş hali yazarlara gönderilir. Yazarlar makalenin son halini kontrol edip düzeltmelerini düzenleme editörlerine bildirirler. Düzenlemeleri yapılan makale dizgi aşamasına gönderilir.

Makalelerin Geri Çekilmesi
Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi’ne gönderilmiş makaleler makalelerini yazım denetimi aşamasında veya yayınlanması için kabul edildikten sonra geri çekemezler. Makalenin sorumlu yazarı bu aşamalardan birinde olmayan makalesi için tüm yazarların ıslak imzaları ile imzaladıkları bir dilekçeyi tarayıcıdan tarayarak PDF formatında Dergipark sisteminde yazarla işlem yapıldığı sırada veya fbed@igdir.edu.tr dergimiz mail adresine göndererek talebini bildirir. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi baş editörü ve editör yardımcıları geri çekme talebini onayladıktan sonra sorumlu yazara bildirir. Diğer taraftan geri çekme talebi onaylanmadıkça yazarlar çalışmasını başka bir dergiye değerlendirme için gönderemezler.

Makalenin mizanpajı ve dizgi işlemleri Aşaması
Düzenleme aşamasında olan makaleler Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi dizgi formatına göre hazırlanır ve kontrol amacıyla makalenin sorumlu yazarına PDF formatında gönderilir. Sorunlu yazarın da kontrollerinde geçen makale yayınlanmak üzere sıraya konulur.

Makaleye DOI numarası verilmesi ve yayınlanması Aşaması
Makalenin dizgi işlemleri ve yazar kontrolleri tamamlandıktan sonra Digital Object Identifier (DOI) numarası alınır ve makale erken görünün veya yayında olarak dergi sayfamıza tüm kullanıcıların görmesi amacıyla yerleştirilir.

YAZAR, EDİTÖR ve HAKEMLERİN ETİK SORUMLULUKLARI ve GÖREVLERİ


YAYIN ETİĞİ
Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi (Iğdır Üniversitesi FBED)’nin yayın süreçleri, bilginin bilimsel yöntemle yansız biçimde üretilmesi, geliştirilmesi ve paylaşılmasına dayanır. Iğdır Üniversitesi FBED bilginin ulusal ve uluslararası tüm yayılım sürecinde etik kurallar çerçevesinde şeffaflık, gizlilik ve hesap verebilirlik ilkelerini gözetmektedir. Ayrıca kalite odaklı bir yaklaşımla tüm süreçleri verimli ve rekabetçi bir yapıda sürekli iyileştirmeyi hedeflemektedir. Iğdır Üniversitesi FBED Araştırmada Dürüstlük için Avrupa Davranış Kurallarını takip etmektedir.
• Hakemli makaleler, bilimsel yöntemler gerektiren ve tarafsızlık sağlayan çalışmalardır.
• Iğdır Üniversitesi FBED kullanıcıları olan (yayıncı, editörler, yazar(lar), hakem(ler), alan editörleri, okuyucular) tüm yapılan işlemlerde dergimizin etik ilkelerine uymaları gerekir.
• Bu kapsamda Iğdır Üniversitesi FBED’in yayın etiği ile açık erişim politikasın da,
o Uluslararası Yayın Etiği Komitesi (Committee on Publication Ethics, COPE) ve
o Bilim Kurulu Editörleri Konseyinin (Council of Science Editors, CSE) açık erişimde yayınladığı kılavuzlar ve politikalar doğrultusunda (Örneğin “Yayın Etiği Komitesi (COPE)" Davranış Kuralları ve Dergi Editörleri İçin En İyi Uygulama Kılavuzları; “Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors” ve “COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors”) yayın sürecinin tüm bileşenlerinin etik ilkelere uymasını gerektirmektedir.
• Uluslararası Yayın Etiği Komitesinin belgeleri ile ilgili bilgi almak için lütfen ilgili linki tıklayınız.
• Derginin Yayın Etiği, Hatalı Uygulama Bildirimi ve sorumlulukları hakkında bilgi almak için lütfen ilgili linki tıklayınız.
• Ayrıca derginin editörlük ve yayın süreçleri Türkiye Yükseköğretim Kurulu yönetmeliği kurallarına uymakta ve şüpheli araştırma ve yayın suistimali vakalarını takip etmektedir.
Bu etik kurallara ve sorumluluklar aşağıda da özetlenmiştir. Tüm yazarların/hakemlerin makale göndermeden/değerlendirmeden önce Iğdır Üniversitesi FBED’nin etik politikasını okuması ve anlaması beklenmektedir.

YAYINCININ ETİK GÖREV ve SORUMLULUKLARI
Iğdır Üniversitesi FBED, editörler kurulu, çeşitli ülke ve üniversitelerden alanında uzman akademisyenlerden oluşmaktadır. Editör Kurulu üyeleri, fen bilimlerinin bilim dalları gözetilerek görevlendirilir ve üyeler baş editörlerin ve editör kurulu üyelerinin kendi taleplerine göre görevlendirilir. Editörler kurulu başkanları ve duruma göre bir ya da birden fazla baş editör yardımcıları ile alan editörleri belirlenir. Ayrılan üyenin yerine yeni üye görevlendirilir. Editör, makalenin konusuna göre, gerekli olduğunda Editörler Kurulu üyesi olmayan öğretim üyelerine alan editörü olarak incelemesi için makale gönderebilir.
Iğdır Üniversitesi FBED, herhangi bir makale ile ilgili bir durumu açıklığa kavuşturmak, söz konusu makalede değişiklik yapmak veya çalışmanın herhangi bir bilimsel yanlış davranış içermesi, hileli yayın, intihal veya editörlerle yakın iş birliği iddiası veya kanıtlanması için gerekli tüm önlemleri almaktadır. Iğdır Üniversitesi FBED, editörlerle birlikte, herhangi bir kötüye kullanımının meydana geldiği makalenin yayınlanmasını önlemek için ilgili adımları atacak ve hiçbir koşulda bu tür bir suistimali veya bilerek bu tür bir suistimalin gerçekleşmesine izin vermeyecektir. Iğdır Üniversitesi FBED, okurlar, hakemler veya diğer editörler tarafından ortaya konan tüm iddialara veya şüphelere yanıt vermekle sorumludur. Böyle bir durumda ilgili makale dergi tarafından değerlendirilir ve gerekli açıklamalar yapılır.

EDİTÖRLER KURULU’NUN SORUMLULUKLARI
Iğdır Üniversitesi FBED'e başvurusu yapılan her makaleden, hatta yayımlanmasından sonraki tüm süreçlerinden Iğdır Üniversitesi FBED Editörler Kurulu sorumludur ve Editörler Kurulu bu sorumluluğunu bilir. Bu sorumluluk, dergiyle ilgili konularda verilen kararlarda yalnızca kamu yararını düşünerek; kişisel kazancı düşünmeden, bağımsız olarak karar vermeyi gerektirir. Yayıncı ve Editörler Kurulu arasındaki ilişki bağımsızlık ilkesine dayanır, editörlerin alacağı tüm kararlar yayıncıdan ve diğer kişi ve kuruluşlardan bağımsızdır.
Editörler Kurulu, Dergiyi sürekli geliştirmeye, yayın niteliğini yükseltmeye çaba gösterir. Ayrıca yayın, kör hakemlik, değerlendirme süreci, etik ilkeler gibi dergi politikalarının belirlenmesi ve uygulanmasını sağlar. Editörler Kurulu, Iğdır Üniversitesi FBED’de yayınlanmış makale yazarlarının telif hakkını korur ve makale ve dergi yayım sürecinde fikri mülkiyet hakları, bilimsel-etik olmayan davranışlarla, intihalle, yollama (atıf) çeteciliğiyle ilgili önlemleri almada sorumludur. Editörler Kurulu, yazar(lar)ın bilgi gereksinimlerini içeren bir “Yazım kuralları”, hakemlerin değerlendirme aşamasında gerek duyacakları bilgileri içeren “Hakem değerlendirme kılavuzu” hazırlar, gerektiğinde günceller. Editörler Kurulu, hakemleri, yazar(lar)ı güdüleyici politikalar belirler ve her makalenin kayıtlarını, dergiyle ilgili yazışmaları elektronik olarak saklar.

EDİTÖR ve ALAN EDİTÖRLERİNİN ETİK GÖREV ve SORUMLULUKLARI
Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisinde editör ve alan editörleri, “Yayın Etiği Komitesi (COPE) Davranış Kuralları ve Dergi Editörleri İçin En İyi Uygulama Kılavuzları"; “Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors” ve “COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors” açık erişimde yayınlanan kılavuzlar ve politikalar doğrultusunda, bu rehberlerde belirtilen etik görev ve sorumluluklara sahip olmalıdır. Bu görev ve sorumluluklar aşağıda özetlenmiştir.
• Editörler, hakemlerin, yazar(lar)ın, araştırmacı, uygulayıcı ve okuyucuların bilgi gereksinimlerini karşılamaya gerektiğinde dönüt vermeye, yayın sürecinde düzeltme, açıklama gerektiren konularda açıklık ilkelerine göre davranmaya çaba gösterirler.
• Editörler, makalelerin yayımlanmasına karar verirken, makalelerin özgün olmasına, bilimsel alanyazına, okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcılara katkı sağlamasına özen gösterirler.
• Editörler, makalelerle ilgili olumlu ya da olumsuz karar verirken, makalelerin özgün değeri, alana katkısı, araştırma yönteminin geçerli ve güvenirliği, anlatımın açıklığı ile derginin amaç ve kapsamını göz önünde tutarlar.
• Editörler, başvurusu yapılan makalelerin önemli sorunu olmadığı sürece ön değerlendirme aşamasına alır, olumlu hakem önerilerini göz önünde bulundurur, ciddi sorun olmadıkça önceki editör(ler)ce verilen kararları değiştirmezler.
• Editörler, derginin yayın politikaları arasında bulunan kör hakemlik ve değerlendirme süreci politikalarını uygular, hakemlerin kimlik bilgilerini gizli tutar, her makalenin yansız ve süresi içinde değerlendirilmesini sağlarlar.
• Editörler, makaleleri alan editörleri ve hakemlerin uzmanlık alanlarını dikkate alarak gönderir, değerlendirmelerin yansız ve bağımsız yapılmasını desteklerler.
• Makale değerlendirme sürecinde hakemlere rehberlik etmesi ve talep ettiği bilgiyi sağlamakla görevlidir.
• Editör körleme hakemlik sayesinde yazar ve hakemin kimlik bilgilerini gizlemekle yükümlüdür.
• Editörler makalelerin tarafsız ve bağımsız olarak değerlendirme süreçlerinin tamamlanması için Yazar(lar), hakemler ve üçüncü kişiler arasında oluşabilecek çıkar ilişkisi ve çatışmalarına karşı önlem almakla sorumludur.
• Editörler, hakem havuzunun geniş bir yelpazeden oluşması ve sürekli güncellenmesi için arayış içinde olurlar.
• Editörler, makaleler hakkında danışma kurulunun görüş ve önerilerini dikkate alması gerekmektedir.
• Editörler makale hakkında alacağı kararlar dergi sahibi ve yayıncı kuruluştan bağımsız olmalıdır.
• Editörler; dergide yayına verilecek makalelerde dergi yayın ilkelerini, dergi amaçlarını ve uluslararası standartları gözetmekle sorumludur.
• Editörler makale Yazar(lar)ının rızası haricindeki kişisel bilgilerini üçüncü kişilere aktarmamakla sorumludur.
• Editörler, akademik görgü kurallarına uymayan ve bilimsel olmayan değerlendirmeleri engellerler.
• Editörler, dergi yayın süreçlerini yayın politikaları ve kılavuzlara uygun işletilmesini sağlar, süreçte görev alanları yayın politikaları konusundaki gelişmelerden bilgilendirir, gerektiğinde eğitim programı hazırlarlar.
• Editörler, yayın sürecinde görev alanlar herkesle etkili bir iletişim içinde olur, belirli aralıklarla toplantılar düzenlerler.
• Editörler, değerlendirilen makalelerdeki kişisel verilerin korunmasını sağlarlar; yazar, hakem ve okuyucuların bireysel verilerini korurlar.
• Editörler; makalelerde insan ve hayvan haklarının korunmasına özen gösterirler, makalenin katılımcılarının açık onayının belgelendirilmesini önemserler, makalenin katılımcılarına ilişkin etik kurul onayı, deneysel araştırmalarda izinleri olmadığında makaleyi reddetmekle sorumludur.
• Editörler; görevi kötüye kullanmaya karşı önlem alırlar. Görevi kötüye kullanmaya yönelik yakınmalar olduğunda, nesnel bir soruşturma yaparak, konuyla ilgili bulguları paylaşır.
• Editörler, makalelerdeki hata, tutarsızlık ya da yanlış yönlendirmelerin düzeltilmesini sağlarlar.
• Editörler, yayınlanan makalelerin fikri mülkiyet hakkını korur, ihlal olması durumunda derginin ve yazar(lar)ın haklarını savunurlar.
• Ayrıca yayımlanan makalelerin içeriğinin başka yayınların fikri mülkiyet haklarını ihlal etmemesi konusunda gerekli önlemleri alırlar; özgünlük-benzerlik denetimini yaparlar.
• Editörler, Dergide yayımlanan makalelere yönelik tutarlı eleştirileri dikkate alırlar, eleştirilen makalelerin yazar(lar)ına yanıt hakkı tanırlar.
• Editörler olumsuz sonuçları içeren çalışmaları da göz önünde bulundururlar.
• Editörler hakem, yazar ve okuyuculardan gelen şikayetlere açık ve aydınlatıcı cevap vermekle sorumludur.
• Makalelerde kullanılan verilerin manipüle edilmesi, çarpıtılması ve uydurma verilerin kullanılması gibi durumlar tespit edilirse, makale reddedilecektir.
• Dergimiz, editörya ve/veya hakemler tarafından verilen dönütlere göre yazarlardan analiz sonuçlarına ilişkin çıktı dosyalarını isteme hakkına sahiptir.

HAKEMLERİN ETİK GÖREV ve SORUMLULUKLARI
Iğdır Üniversitesi FBED makale değerlendirme sürecinde yazar(lar)ın hakemleri, hakemlerin yazarları tanımadıkları iki yönlü kör hakemlik ilkesi uygulanır, hakemler yazarlar ile doğrudan iletişim kuramaz; makale değerlendirme formları ve metin üzerinde belirtilen notlar ile düzeltme istemleri dergi yönetim sistemi üzerinden editörlerce yazar(lar)a iletilir. Iğdır Üniversitesi FBED’ne başvurusu yapılan makaleleri değerlendirecek hakemler aşağıdaki etik sorumlulukları taşımalıdırlar.
• Hakemler yalnız uzmanlık alanı ile ilgili makaleleri değerlendirmeyi kabul etmelidir.
• Hakemler, değerlendirmeyi yansızlık ve gizlilik içinde yapmalıdır.
• Hakemler kendilerine gönderilen makaleleri değerlendirme sürecinden sonra yok etmeli, ancak yayınlandıktan sonra kullanmalıdırlar.
• Uyruk, cinsiyet, dinsel inanç, siyasal inanç ve ticari kaygılar, değerlendirmenin yansızlığını bozmamalıdır.
• Hakemler, çıkar çatışması-çıkar birliği olduğunu anladıklarında, makaleyi değerlendirmeyi reddederek, editörlere bilgi vermelidir.
• Hakemler, değerlendirmeyi akademik görgü kurallarına uygun biçimde, yapıcı bir dille yapmalı; hakaret, iftiraya düşmanlık içeren kişisel yorum ve ifadelerden kaçınmalıdır.
• Hakemler değerlendirmesini kabul ettikleri makaleyi süresi içinde değerlendirmelidirler.

YAZARLARIN ETİK GÖREV ve SORUMLULUKLARI
• Yazar(lar) aynı anda iki dergide aynı makale için süreç takip edemez. Bir dergide süreç tamamlandığında ve makalesi reddedildiğinde diğer dergiye makalesini gönderebilir. Başka bir dergide yayınlanmış makale Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi’ne gönderilemez.
• Yazar(lar), Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi’ne çalışmalarını özgün olarak hazırlamalı ve göndermelidir.
• Yazar(lar), makale yazımı sırasında yararlandıkları kaynaklara etik ilkeler doğrultusunda doğru ve eksiksiz biçimde yollama (atıf) yapmalıdır.
• Makaleye katkı sağlamayan kişilerin adı, yazar olarak yazılmamalı, yayımlanmak üzere başvurusu yapılan bir makalenin yazar sırasını değiştirme, yazar çıkartma, yazar ekleme önerilmemelidir.
• Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisinde değerlendirme süreci başlamış bir makaleye yazar ekleme, yazar sırası değiştirme, yazar çıkarma gibi işlemlere ihtiyaç duyulduğu takdirde dergi yönetimine tüm Yazar(lar)ın onayı ile başvuruda yapılabilir. Dergi yönetimi başvuruyu inceleyip kararı sorumlu yazara bildirir.
• Yayınlanma başvurusu yapılan makaleyle ilgili çıkar çatışması-çıkar birliği olan kişileri editörlere bildirmeli ve açıklamaları gerekmektedir.
• Değerlendirme sürecinde editör, hakem ve alan editörü tarafından yazar(lar)dan makalelerine ilişkin bilgi ya da ham veriler talep edilebilir. Bundan dolayı yazar(lar) makalelerine ait bilgi ya da ham verileri sunacak şekilde hazır bulundurmalıdır.
• Yazar(lar), makalelerinde kullandıkları verilerin kullanım haklarına, araştırma-çözümlemelerle ilgili izinlerin ya da üzerinde araştırma yaptıkları katılımcıların onayının alındığını belgelemelidirler.
• Yazar(lar), değerlendirme ve erken görünüm aşamasındaki ya da elektronik ortamda yayımlanmış makalesiyle ilgili hatayı fark ettiklerinde bilgi vermek, düzeltmek ya da geri çekmek için editörle iletişime geçmesi gerekir.
• Yazar(lar), etik kurul kararı gerektiren deney, anket, ölçek, görüşme, gözlem, odak grup çalışması gibi nicel ya da nitel yöntemlerle veri toplamayı gerektiren araştırmalar için etik kurul onayı aldığını; etik kurul adı, karar tarihi ve sayısı aday makalenin "Etik Onay" (Ethical Approval) bölümünde belirtmeli, etik kurul kararını gösteren belgeyi makalenin başvurusuyla birlikte sisteme yüklemelidir.
• Yazar(lar), veri toplama sürecinde etik ilkelere özen gösterdiklerinin kanıtlarını (başkalarının ölçek, anket, fotoğraf gibi belgelerinin kullanılması için kendilerinden izin alınması gibi) makale içinde sunmalıdır.
• Makalelerde araştırma ve yayın etiği ile fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğu belirtilmelidir.
• Araştırma insan ve hayvan denekler üzerinde gerçekleştirilmiş ise araştırmanın uluslararası bildiriler, kılavuzlar vb uygun gerçekleştirildiği bildirilmelidir.
• Yazar(lar)dan derleme makaleler için etik kurul onayı istenmez. Bununla birlikte etik kurul kararı gerektirmeyen makalelerde de, etik kurul kararının gerekmediği, makalenin "Etik Onay" (Ethical Approval) bölümünde belirtilmelidir.
• Yayınlanmak üzere değerlendirmeye gönderilen her makale editör yardımcıları tarafından iThenticate yazılımıyla intihal açısından kontrol edilir.
• Makalenin benzerlik endeksi (SI), Referans bölümleri hariç %20'in ve tek kaynak benzerlik oranı ise %5’in üzerindeyse, bu oranların altına düşürülmesi için ilgili yazara geri gönderilir.
• İlgili makalenin yayınlanmasının ardından intihal kanıtlanırsa, makale derhal geri çekilecek ve web sitesinden kaldırılacaktır. Böyle bir durumda ilgili yazarların makaleleri Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisinde beş yıl boyunca yayınlanmaya uygun olmadığı kabul edilecektir.
• Yazar(lar) ön kontrol, değerlendirme, düzenleme ve yayın aşamalarının herhangi birinde makalesi hakkında hatalar ve yanlışlıklar bulunması halinde makaleyi düzeltme veya geri çekme işlemleri için dergi yönetimine bilgi vermek zorundadır.


ETİK İLKELERE UYMAYAN DURUMUN EDİTÖRE BİLDİRİLMESİ
Iğdır Üniversitesi FBED 'de editörler, hakemler, yazarlar ile ilgili etik ilkelere uymayan bir davranış ya da değerlendirme sürecindeki, erken görünümdeki ya da yayımlanmış bir makale ilgili etik olmayan bir durumla karşılaşılması durumunda fbed@igdir.edu.tr adresine ileti yoluyla bildirilmesi gerekir.

IĞDIR ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİLERİ ENSTİTÜSÜ DERGİSİ YAYIN POLİTİKASI


Açık Erişim Politikası
Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi’nde yayınlanan makaleler tam metin olarak açık erişim olarak dergi sayfamızda yer almaktadır. Bu durum bilime daha fazla katkı yapacağı düşüncesindeyiz.

Gizlilik Beyanı
Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi’nin web sayfasında yayında olan makaleler ve değerlendirme aşamasında olan makalelere ait gizli bilgiler sadece derginin belirtilen amaçları doğrultusunda kullanılacaktır; farklı herhangi bir amaç için veya diğer kişilerin kullanımına açılmayacaktır.

Değerlendirme Politikası
Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi’ne gönderilen makalelerin tüm değerlendirme aşamalarında makale yazarları ile makaleyi değerlendiren hakem kimlikleri çift körleme ile gizlenmektedir. Makalelerin yayınlanması için iki olumlu hakem raporu gereklidir.
Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi'ne sunulan çalışmaların yayın inceleme sürecinin 6 ayda tamamlanması öngörülmektedir. Ancak, editör veya hakemlerin yazar(lar)dan düzenleme yapmasını istediği ve yazar(lar)ın düzenlemeyi tamamladığı süre bu süreye dahil değildir. Yayımlanmış bir makalede düzeltme yapılamaz. Ancak yazar düzeltme talebinde bulunması durumunda düzeltme talebinden sonraki sayıda kısa bir düzeltme metni yayınlanabilir.

Yayın Ücreti
Iğdır Üniversitesi FBED Yayın Kuralları gereğince, yazarlardan makale gönderim ve yayın ücreti alınmamaktadır. Dergimizde makale gönderimi ücretsizdir.

Arşivleme
Iğdır Üniversitesi FBED yayınlamış olduğu tüm makaleleri tam metin olarak, derginin içindekiler, kapak sayfası ve sayı tam dosyaları olarak DERGİPARK sistemi üzerinde arşivlenmekte ve tüm kullanıcıların erişimine sunulmaktadır.

Reklam ve Sponsorluk
Iğdır Üniversitesi FBED herhangi bir reklam ve sponsorluk kabul etmemekte ve yayın sayfasında bunlara yer vermemektedir.

İntihal politikası
Iğdır Üniversitesi FBED’ne gönderilen makaleler Yazar(lar) tarafından kişisel kullanımına açık olan “iThenticate Plagiarism Detection” yazılımı ile kaynaklar hariç olmak üzere intihale karşı kontrol edilmektedir. Yapılan kontrollerde benzerlik oranının % 20'nin (Kaynaklar hariç) altında olması ve tek kaynak benzerlik oranı ise %5’i geçmemesi gerekmektedir.

Etik Kurul İzni/yasal/özel izin gerektiren çalışmalar
Iğdır Üniversitesi FBED yayın kuralları gereğince, Etik Kurul İzni/yasal/özel izin gerektiren çalışmalarda, Etik Kurul İzninin nereden, hangi kapsam, hangi tarih ve sayı numarasında alındığını belirten ifadeyi, makalenin Dergiye sunulması esnasında makale içerisinde mutlaka belirtilmesi gerekmektedir.
Etik Kurul izni gerektiren araştırmalar aşağıdaki gibidir.
• Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar
• İnsan ve hayvanların (materyal/veriler dahil) deneysel ya da diğer bilimsel amaçlarla kullanılması,
• İnsanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar,
• Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar,
• Kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif çalışmalar,
Ayrıca;
• Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve belirtilmesi,
• Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun belirtilmesi

Telif Hakkı Devir Sözleşmesi
Iğdır Üniversitesi FBED’ne gönderilen tüm makalelerde yer alan Yazar(lar) aşağıda içeriği belirtilen “Telif Hakkı Devir Sözleşmesi’ni imzalamaları gerekmektedir. Bu sözleşme metni makale gönderme sayfasında indirilerek tüm Yazar(lar) tarafından imzalandıktan sonra PDF formatında taranmalı ve sisteme yüklenmelidir.
1. Her türlü yayın haklarının Iğdır Üniversitesi FBED’ne ait olduğunu,
2. Derginin belirttiği yazım ve yayın kurallarına uygun olduğunu,
3. Makalenin orijinal ve daha önce yurtiçinde veya yurtdışında Türkçe veya yabancı bir dilde yayınlanmadığını veya yayınlanmak üzere değerlendirme aşamasında olmadığını,
4. Bilimsel ve etik sorumluluğunun tarafımıza ait olduğunu, diğer Yazar(lar)a ulaşılamaması halinde; tüm Yazar(lar)ın çalışmadan haberdar olduklarını ve diğer Yazar(lar)ın sorumluluklarını, makalenin birinci yazarı olarak üzerime aldığımı kabul ve beyan ederim.

07 NİSAN 2020 KALİTE STANDARTLARINA İLİŞKİN EASE BEYANI
Avrupa Bilim Editörleri Birliği, tüm editörleri COVID-19 araştırma raporlarının gerekli standartları karşılamasını ve üzerinde anlaşmaya varılan yönergelere uymasını ve her türlü sınırlamanın açıkça belirtilmesini Kalite Standartlarına İlişkin EASE Beyanını sağlamaya teşvik eder.

Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi Yayın Kuralları gereğince, yazarlardan makale gönderim ve yayın ücreti alınmamaktadır. Dergimizde makale gönderimi ücretsizdir.